Bugün itibarıyla yürürlüğe giren yeni düzenleme, Türkiye’de ekonomik şeffaflığı artırmayı ve kayıt dışı ekonomiyi kontrol altına almayı amaçlayan önemli bir adımdır. 7.000 TL’yi aşan alışverişlerde nakit ödeme yasaklanmış ve bu tutarın üzerindeki tüm ödemelerin kart veya banka aracılığıyla yapılması zorunlu hale getirilmiştir. Bu yazıda, yeni yasayla gelen değişiklikleri, uygulanacak cezaları ve yasağın amaçlarını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Yasa Neden Çıkarıldı?
Bu yeni yasa, Türkiye’de özellikle yüksek tutarlı işlemlerde nakit kullanımını azaltarak, kayıt dışı ekonomik faaliyetleri sınırlandırmayı hedefliyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan bu düzenleme, kayıt dışı gelirlerin ve vergi kaçakçılığının önüne geçmek amacıyla ödeme süreçlerinin dijital platformlara taşınmasını zorunlu kılıyor. Banka veya kredi kartı aracılığıyla yapılan işlemler, dijital olarak kayıt altına alınabiliyor ve böylece vergi denetimi daha kolay hale geliyor.
Kimleri Kapsıyor?
Düzenleme, sadece ticari mükellefleri değil, aynı zamanda nihai tüketicileri de kapsıyor. Yani, bireyler de dahil olmak üzere, herhangi bir kişi 7.000 TL’yi aşan bir ödeme yapacaksa, bu ödemeyi banka, kredi kartı veya başka bir finansal aracı kurum aracılığıyla gerçekleştirmek zorunda olacak. Örneğin, bir beyaz eşya mağazasından 20.000 TL değerinde bir buzdolabı satın alan bir tüketici, bu tutarı nakit olarak ödeyemeyecek. Ödemenin kartla veya banka aracılığıyla yapılması gerekecek.
Uygulanan Cezalar
Yasa, nakit ödeme yaparak bu zorunluluğu ihlal edenlere ağır cezalar öngörüyor. 7.000 TL’nin üzerindeki bir alışverişte nakit ödeme yapılması durumunda, ödeme tutarının %10’u oranında bir ceza uygulanacak. Bu ceza, en az 5.000 TL olacak şekilde belirlenmiş. Örneğin, 10.000 TL’lik bir alışverişte nakit ödeme yapılırsa, 5.000 TL ceza kesilecek. Cezalar, hem tüketiciye hem de satıcıya ayrı ayrı uygulanacak, bu da her iki tarafı düzenlemeye uymaya teşvik eden bir unsur.
Kapsam Dışı Durumlar
Mükellef olmayan bireylerin kendi aralarındaki işlemler, bu yasanın kapsamı dışında bırakılmıştır. Ancak, ticari işlemler ve 7.000 TL üzerindeki satın almalar bu zorunluluğa tabi tutulmaktadır. Ayrıca, ödeme elden yapıldığında bu durumun 5 iş günü içinde vergi dairesine bildirilmesi halinde ceza uygulanmayacaktır.
Yasanın Ekonomiye Katkıları
Bu yasa, ekonomide kayıt dışı işlemleri azaltarak vergi tabanını genişletme ve ekonomik faaliyetlerin daha iyi takip edilmesini sağlama amacı taşır. Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odası (TÜRMOB) tarafından yapılan açıklamalarda, bu düzenlemenin vergi idaresinin denetim gücünü artıracağı ve şeffaf ekonomik faaliyetlerin önünü açacağı belirtilmiştir.
Sonuç
7.000 TL ve üzeri alışverişlerde kartla ödeme zorunluluğu, hem bireyleri hem de işletmeleri ilgilendiren önemli bir düzenlemedir. Bu yasa, vergi denetimlerini güçlendirerek kayıt dışı ekonomiyi kontrol altına almayı ve şeffaf bir ticaret ortamı yaratmayı hedefliyor. Yüksek tutarlı alışverişlerde artık nakit kullanımının önüne geçilerek, daha güvenilir ve takip edilebilir bir ekonomik sistem oluşturulması amaçlanmaktadır.
